De man begon nochthans zijn leven heel bescheiden door in zijn kindertijd als katoenplukker te werken, te dansen voor geld en schoenen te poetsen. In zijn puberteit kwam hij - zoals zovele zwarte jongeren in die tijd - in de criminaliteit terecht. In een verbeteringsgesticht ontmoette hij zijn ontdekker Bobby Byrd. Hij was een tijdje actief als bokser, later ook als pitcher bij een baseball team. Maar als een geluk bij een ongeluk kreeg de jonge Brown een ernstige wonde aan zijn been en kon hij niet meer spelen. Samen met Bobby Byrd begon hij gospel te spelen, maar raakte al snel in de ban van bluescombo's met ondermeer Fats Domino en Hank Ballard. Toch zou hij in latere interviews Little Richard aanwijzen als zijn grote voorbeeld. Byrd en Brown richtten "the flames" op en zouden langzaam aan iets moois beginnen werken. Onder de naam "James Brown with the famous flames" brachten ze "Please Please Please" uit in 1956. Het nummer werd onmiddellijk een hit en de trein was vertrokken. De band raakte een gevestigde, doch minder opvallende waarde in het R&B landschap. Het waren platen als "live at the apollo 1962", "Night Train" en "Out of side" die zorgden voor de typische James Brown sound. Smerige blazers, een ritmisch rappende Brown en enorme funky drumbeats worden het handelsmerk van de band en lagen aan de basis van wat we later funk zouden noemen. Brown kon als bandleider en songschrijver makkelijk de eenvoud van R&B muziek combineren met het complexe gegeven van jazz. Die gekke, wilde bijna neo-Afrikaanse muziek zou het handelsmerk worden voor duizenden bands die volgden.
Eens de sound er was, kwamen de hits vanzelf. Vanaf de mid-jaren 60 scoorde Brown de ene hit na de andere. Klassiekers als "Papa's got a brand new bag", "I got you" en "It's a man's world" werden soulfunderingen. De latere hit "funky drummer" zou één van de meeste gesampelde songs ooit worden. Live begint Brown vaak op het moment zelf zijn muzikanten tips te geven hoe ze moeten spelen. Hij zingt soms maar praat meer tijdens de nummers (Rap!). Toch verliet de ene muzikant na de andere de band. Niet dat Brown erop achteruit ging. Hij begon in de jaren 70 samen te werken met toen nog onbekende muzikanten als Bootsy Collins, Phelps Collins en Fred Wesley. De nieuwe achtergrondband zou "the JB's" heten en onder andere "(Get up I feel like a)Sex Machine" schrijven. Hoewel het aantal hits in de 70's minder in aantal zijn dan in de 60's mogen we toch stellen dat platen als "The payback" en "Stoned to the bone" behoren tot zijn allerbeste platen.
Maar ook "the JB's" waren ervaren muzikanten die hun lusten elders gingen botvieren en Brown zou op regelmatige basis andere muzikanten voor de band zoeken. Maar op dat moment hoefde de man al lang geen introductie meer. James Brown wàs op dat moment al de essentie van alles wat in de toekomst "black and beautiful" zou zijn. De hardst werkende man in show business, soul brother numer 1, the godfather of soul... elke naam die refereerde naar James Brown zou altijd een superlatief bevatten. Hij bleef samenwerken met muzikanten en performers waar hij in geloofde (Afrika Bambaata, Joss Stone etc...). Hij bleef altijd bij het standpunt om te spelen tot hij stierf. Zijn overvolle concertagenda tot augustus 2007 bewees dat dit ook effectief zijn plan was.
Dat het plotse overlijden van James Brown een schok voor de wereld én voor elke zichzelf respecterende muzikant was is niet verwonderlijk. Miljoenen mensen treuren op kerstdag en honderdduizenden jongeren gaan morgen het internet afschuimen op zoek naar de muziek van de man die ze nog niet hadden ontdekt. Het lichaam is dood, maar de soul gaat verder.
"Soul is a deep feeling and a committed feeling. Soul is something that stays with you despite the obstacles that are put in front of you. Soul is the real you. Soul is when you feel that God is watching over you, and if you make a mistake or do something willfully against somebody else, soul will make you realize that you've done something wrong. It makes you fear God more." Aldus James Brown 1933 - 2006.
